Ekonomika turystyki

Ekonomika turystyki, proces wyodrębniania się e.t. jako dyscypliny naukowej z ogólnej nauki o turystyce występuje dopiero w ostatnim 20-leciu po II wojnie światowej w miarę żywiołowego rozwoju turystyki i zajęcia przez nią poważnego miejsca wśród problemów gospodarczych w wielu krajach. Przedmiotem e.t. jako jednej ze szczegółowych dziedzin ekonomii stosowanej jest przede wszystkim badanie związków i zależności między procesami wytwarzania i podziału dochodu narodowego a ruchem turystycznym i sferą obsługi turystycznej. Ze względu na związki turystyki z różnymi dziedzinami gospodarki, e.t. powinna także zawierać i badać szczegółowo rozmaite elementy innych ekonomik branżowych, np. ekonomiki transportu, ekonomiki handlu wewnętrznego i zagranicznego, ekonomiki budownictwa, rolnictwa i konsumpcji, powinna także uwzględniać niektóre elementy międzynarodowych stosunków gospodarczych. Turystyka jako sfera konsumpcji i sfera obsługi turystycznej rozwija się w określonej strukturze organizacyjnej gospodarki narodowej. Dlatego e.t. powinna obejmować także problemy systemów organizacyjnych turystyki. Ruch turystyczny prezentuje określony co do wielkości i struktury, rozmieszczony w przestrzeni i czasie popyt na dobra i usługi. Popyt ten przejawia się nie tylko w trakcie podróży i pobytu poza miejscem stałego zamieszkania, ale również w miejscu stałego zamieszkania, gdzie wchodzą w grę zakupy dóbr i usług w związku z przygotowywaniem się do podróży turystycznej. Ta ważna kwestia z punktu widzenia e.t. i obsługi turystycznej jest na ogół nie dostrzegana w ekonomicznej interpretacji turystyki. Często przez pojęcie „turystyka” rozumie się także „przemysł” w szerokim tego słowa znaczeniu, nastawiony na zaspokojenie potrzeb podróżnych. Teoria e.t. stanowić powinna, zwłaszcza w krajach socjalistycznych, teoretyczne przesłanki polityki gospodarczej państwa w dziedzinie turystyki oraz związku polityki turystycznej z polityką gospodarczą. Politykę turystyczną można by określić jako działalność, która polega na kształtowaniu stosunków społeczno-ekonomicznych w sferze obsługi turystycznej, na wyznaczaniu celów w dziedzinie kształtowania wielkości, struktury i dynamiki ruchu turystycznego krajowego i zagranicznego (przyjazdowego i wyjazdowego) oraz na bieżącym kierowaniu rozwojem turystyki ze względu na jej rozmaite polityczne, społeczne i ekonomiczne przejawy. W praktyce polityka turystyczna jest wypadkową tendencji politycznych, społecznych i gospodarczych, co wynika z zazębiania się turystyki z różnymi dziedzinami życia oraz z instytucjami, które te dziedziny reprezentują. Wydatki bieżące łącznie na turystykę krajową i zagraniczną stanowiły w Polsce w 1970 5,6% ogółu spożycia dóbr i usług. Wpływy z turystyki zagranicznej w odsetkach dochodu narodowego w 1970 w krajach atrakcyjnych turystycznie wahały się od 1 do 10%, np. Francja (0,80%), Włochy (1,76%), Hiszpania (5,20%), Szwajcaria (3,88%), Austria (6,95%).