Efekt Kinga

Efekt Kinga, teza głosząca, że wartość pieniężna zbiorów płodów rolnych (w danym kraju i danym roku) maleje, gdy produkcja rośnie. Uogólnienia tego dokonał G. King w pracy poświęconej analizie ruchu cen zboża w Anglii. Związek między wielkością produkcji a cenami i utargiem całkowitym jest przedmiotem szczególnego zainteresowania ekonomistów rolnych, gdyż: 1. produkty rolne odznaczają się stosunkowo niską elastycznością popytu wobec cen; zmiany podaży wywołują więc bardziej niż proporcjonalne zmiany w cenach; 2. pod wpływem warunków klimatycznych produkcja rolna podlega znacznym wahaniom z roku na rok. Niektórzy ekonomiści wyolbrzymiają znaczenie e.K. (często używają nawet określenia „prawo Kinga”) szukając w nim uzasadnienia dla polityki maltuzjanizmu ekonomicznego (Malthusa teoria ludnościowa) i interwencjonizmu. Jeżeli bowiem wzrostowi produkcji rolnej towarzyszy z reguły spadek dochodów, najkorzystniejsze z punktu widzenia rolników jest ograniczenie produkcji lub nawet niszczenie części zbiorów. Rozwiązanie takie wymaga regulowania produkcji rolnej przez państwo, gdyż poszczególni rolnicy zainteresowani są w zwiększaniu własnej produkcji, nie zaś w jej ograniczaniu. Badania ekonometryczne wykazują, że e.K. nie ma uniwersalnego charakteru. Nie można abstrahować od zmian popytu niezależnych od zmiany cen. E.K. występuje tylko: 1. na niektórych rynkach (na tzw. rynkach nasyconych, gdzie e.K. — współczynnik elastyczności); 2. w niektórych latach. Wpływ wahań wielkości produkcji rolnej na ceny i dochody zaznacza się zwłaszcza, gdy w wyniku wahań koniunktury następuje naruszenie równowagi między popytem a podażą. W takich sytuacjach mówi się często o „klęsce urodzaju”. Należy poza tym zwrócić uwagę, iż podaż produktów rolnych Jest jednoznacznie określona przez zbiory w danym roku, gdy: 1. zapasy nie odgrywają istotnej roli (a więc gdy chodzi o artykuły rolne ulegające szybkiemu zepsuciu); 2. handel zagraniczny nie amortyzuje wstrząsów wywołanych wahaniami urodzaju. Tylko w tych przypadkach oraz przy założeniu, że ceny kształtują się swobodnie pod wpływem popytu i podaży, e.K. działa „w czystej postaci”.