Podejmowania decyzji teoria

Podejmowania decyzji teoria, zajmuje się metodami służącymi do wyznaczania najlepszych (optymalnych) decyzji w określonych warunkach. W tym celu w t.p.d. buduje się modele opisujące typowe sytuacje, w których podejmuje się decyzje. Zawierają one następujące elementy: 1. podmiot podejmujący decyzję; 2. zbiór możliwych decyzji; 3. zbiór stanów świata zewnętrznego, zwany też zbiorem „stanów natury”; 4. funkcję korzyści zależną od podjętej decyzji i od stanu natury; 5. informację o stanach natury. Z punktu widzenia podmiotu podejmującego decyzję wyróżnia się podmiot Jednolity wewnętrznie lub też składający się z Jednostek mających w mniejszym lub większym stopniu sprzeczne nawzajem interesy. W drugim przypadku mówimy o grupowym podejmowaniu decyzji. Nastręcza ono teoretyczne trudności w określeniu optymalnej decyzji, ponieważ dotyczy niejednorodnego wewnętrznie podmiotu. W każdym problemie decyzyjnym musi być określony zbiór możliwych do podjęcia decyzji, a także zbiór możliwych stanów świata zewnętrznego. W rezultacie podjęcia określonej decyzji d otrzymujemy pewien wynik, na który ma także wpływ stan natury. O ile jednak decyzja jest zależna od podmiotu podejmującego decyzję, o tyle stan świata zewnętrznego s pozostaje poza kontrolą podmiotu podejmującego decyzję. Funkcja korzyści F(d, s) określa korzyść, jaką odnosi podmiot podejmujący decyzję, jeśli wybraną decyzją jest d, a stanem świata zewnętrznego jest s. W zależności od charakteru i zakresu tej informacji mamy do czynienia z różnymi sytuacjami, w których podejmowane są decyzje. Najprostszy przypadek występuje, gdy w momencie podejmowania decyzji znany Jest stan natury. Mówimy wtedy o podejmowaniu decyzji w warunkach pewności. Wszystkie pozostałe przypadki dotyczą podejmowania decyzji w warunkach niepewności 1 te właśnie przypadki stanowią przedmiot badań t.p.d. Warunki niepewności mogą być różnego rodzaju, w zależności od posiadanych informacji. Jeśli wiemy tylko, że o stanie świata zewnętrznego decyduje inny podmiot podejmujący decyzję, mający sprzeczne interesy w stosunku do podmiotu wyróżnionego, mówimy o podejmowaniu decyzji w warunkach konfliktu. Wyznaczaniem optymalnych decyzji w tego rodzaju sytuacjach zajmuje się teoria gier (gier teoria). Może też zaistnieć przypadek, gdy stany natury występują z określonymi prawdopodobieństwami, które w momencie podejmowania decyzji mogą być znane lub nie. T.p.d. wiąże się z teorią statystycznych funkcji decyzyjnych, zajmującą się przypadkiem, w którym o możliwych stanach natury mamy informację typu statystycznego. T.p.d. znajduje liczne zastosowania, zwłaszcza w zagadnieniach ekonomicznych.